Rozwój szkolnictwa podstawowego na początku lat pięćdziesiątych zmierzał głównie do zapewnienia każdemu dziecku możliwości ukończenia szkoły siedmioklasowej. Rosnąca z każdym rokiem liczba dzieci w wieku szkolnym spowodowała, że 1 września 1951 r. uruchomiono szóstą z kolei ?podstawówkę? o trochę przydługiej nazwie Ogólnokształcąca Szkoła Stopnia Podstawowego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci nr 1 w Nysie...
Szkoła zajęła budynek przy ul. Emilii Gierczak 8, w którym w 1832 r. otworzono szkołę realną, a w 1863 r. podniesiono ją do rangi gimnazjum ? tak powstało Miejskie Gimnazjum Realne im. Eichendorffa, w którym uczył się późniejszy noblista Karol Bloch. Kierownikiem szkoły (zwanej potocznie ?szkołą TePeDe?) został Ferdynand Kupka. W skład pierwszego grona pedagogicznego wchodzili: Anna Chmielewska, Karol Cholewa, Helena Bieniarz-Rulewicz, Stefania Hablowa, Mieczysława Kamińska, Jadwiga Orłowa (brak danych o innych). Ponieważ budynek szkolny był jeszcze w remoncie, to szkoła skorzystała z gościnności SP 1 ? tam przez pół roku odbywały się zajęcia szkolne. Po zakończeniu remontu szkoła mogła rozpocząć normalną pracę. Fakt, że była to szkoła TPD, nie oznacza wcale, że była nastawiona na najbiedniejsze dzieci. Na początku, zgodnie z ówczesną ideologią, była to szkoła głównie dla ?postępowych rodziców?, których dzieci nie uczestniczyły w lekcjach religii (oficerów WP, MO, urzędników). Szkoła dysponując dużą aulą stała się miejscem organizacji międzyszkolnych akademii okolicznościowych i konferencji metodycznych. Szkoła TPD utrzymywała ścisłe kontakty z pobliskim (również ideowym) Przedszkolem TPD mającym siedzibę przy ul. Stalina 34a, a potem Stalina 48 (dzisiaj Przedszkole nr 1 przy ul. Bohaterów Warszawy 48). Placówki te urządzały wspólne imprezy dla dzieci, na których gościły często władze partyjne (niedaleko był Komitet PZPR) i miejskie.
Po ?odwilży czerwcowej? 1956 roku Szkoła Podstawowa TPD (podobnie jak Przedszkole TPD) zostało odłączone od upolitycznionego TPD i zmieniono jej nazwę na Szkoła Podstawowa nr 5 w Nysie.
