Featured

Historia herbu Nysy

W średniowieczu herb miasta nie funkcjonował w takiej postaci jak dzisiaj. Oficjalnym znakiem miasta były pieczęcie miejskie, którymi sygnowano (z łaciny sigillum oznacza pieczęć) oficjalne pisma. Dlatego też całą opowieść o herbie Nysy rozpocząć należy od opisu najstarszych nyskich pieczęci. 

 

 

1260 pieczęć miejska

Najstarsza pieczęć miejska miasta Niza pochodzi z 1260r. Przedstawia ona miejską wieżę bramną z fragmentami murów obronnych. Na tle otwartej bramy widzimy pastorał - symbol biskupiej władzy. W pierścieniu, utworzonym przez dwa gładkie współśrodkowe koła, biegnie łaciński napis: "+ SIGILLVM BURGENSIUM : D : NIZA" ("Sigillum burgensium de Niza" co w tłumaczeniu znaczy: Pieczęć mieszczan Nysy). 

 

1290 pieczęć miejska

Na pieczęci widzimy otwartą bramę miejską z pięcioma oknami. W otoku pieczęci umieszczono łaciński napis: "+ SIGILLVM BVRIENSIUM DE NIZA" (co w tłumaczeniu znaczy: Pieczęć mieszczan Nysy).

W XIV wieku następuje diametralna zmiana nyskiego herbu. Pojawia się na nim motyw św. Jana Chrzciciela, patrona biskupstwa wrocławskiego. Pod koniec wieku pojawiają się na herbie pierwsze lilie.

1306 pieczęć miejska

Na pieczęci miejskiej przedstawiona jest postać św. Jana Chrzciciela, który w lewej ręce trzyma Baranka Bożego. Stoi on przed strzelistą, gotycką świątynią (katedrą?). W tle widoczna jest postać biskupa (w mitrze i z pastorałem). W otoku biegnie napis: "+ S : CIVIVM : DE : NYZA : FIDELIVM : ECCLESIE"; w pełnym brzmieniu powinien być następujący: Sigillum civium Nyza fidelium ecclesie i znaczy: Pieczęć miasta Nyza wiernego Kościołowi (fidelium - wierzących; ecclesie - kościół).

1367 pieczęć ławnicza i radziecka

Na pieczęci u stóp św. Jana Chrzciciela pojawiają się lilie (na razie jako dodatek, po jednej lilii z każdej strony świętego). W otoku biegnie napis: "+ S : CONSULUM ET DE SCABINORUM DE NYSA"; w pełnym brzmieniu powinien być następujący: "Sigillum consulum et scabinorum de Nysa" i znaczy: Pieczęć rajców i ławników Nysy.

 

Pieczęć sekretna z XV wieku

Od roku 1406 do końca XV wieku lilie te zgrupowane są na tarczy stojącej u stóp św. Jana Chrzciciela, a od 1508 r lilie te podzielono na dwie tarczki, po trzy na każdej ? ustawionych u nóg tego patrona miasta.


Lilie są w heraldyce bardzo popularnym motywem. Są one symbolem niewinności.


Po przejściu Nysy pod władze pruską usunięto św. Jana z herbu Nysy, a pozostawiono tylko jedną tarczę z sześcioma liliami. W XIX wieku funkcjonowały równolegle dwie wersje herbu Nysy.

 

Ustawa kompetencyjna (o samorządzie terytorialnym) od 1 stycznia 1995 r. w zasadzie zabrania gminom używania herbu państwowego, a ściślej wizerunku Orła Białego. Gminy powinny więc usunąć z wszelkich pieczęci wizerunek orła i dać w to miejsce inne wyobrażenie napieczętne. Najlepiej, aby był to herb danego miasta, bądź gminy.
Obecny herb Nysy przedstawia sześć srebrnych lilii na czerwonym polu . Został on oficjalnie zatwierdzony przez Radę Miejską 26 stycznia 1991r. - czytaj więcej ...Zaznaczony element
Mimo uchwały Rady Miejskiej spory heraldyków do dzisiaj nie ustały. Nysa równolegle posiada dwa herby praktycznie współistniejące i używane przemiennie.
Obydwie wersje herbu pokazane są w górnej części ekrany (na tle panoramy miasta).


Chciałbym przedstawić tutaj dwa piękne, dobrze zachowane, herby miasta.

Herb Nysy z 1701r. z barokowej fontanny TrytonaPrzy ul. Brackiej usytuowana jest barokowa fontanna Trytona (powstała w latach 1700-01). Czasza fontanny (wielka muszla) wsparta jest na ogonach czterech delfinów. Między nimi artysta umieścił kartusz z herbem Nysy pod którym znajduje się rok jego powstania - 1701r.). Nysanie byli dumni z fontanny i dlatego też wzorem Rzymian nad herbem miasta wyryć kazali inskrypcję S.P.Q.N. ("Senatus Populusque Nissiensis" co tłumaczymy jako "senat i lud nyski").

Stary herb Nysy wykonany z kolorowej, wypalanej ceramiki, został umieszczony nad głównym wejściem do szpitala miejskiego (poniżej okien kaplicy szpitalnej) wybudowanego w 1909r. Na niebieskim tle przedstawiona jest postać św. Jana Chrzciciela trzymającego w lewej ręce Biblię, 

Herb Nysy z 1908r. na fasadzie szpitala miejskiego

na której leży Baranek Boży. U stóp świętego umieszczone są dwie czerwone tarcze herbowe z sześcioma liliami każda.

© 2005-2024 Nasza Nysa. Designed By JoomShaper