W średniowieczu herb miasta nie funkcjonował w takiej postaci jak dzisiaj. Oficjalnym znakiem miasta były pieczęcie miejskie, którymi sygnowano (z łaciny sigillum oznacza pieczęć) oficjalne pisma. Dlatego też całą opowieść o herbie Nysy rozpocząć należy od opisu najstarszych nyskich pieczęci.
1260 pieczęć miejska Najstarsza pieczęć miejska miasta Niza pochodzi z 1260r. Przedstawia ona miejską wieżę bramną z fragmentami murów obronnych. Na tle otwartej bramy widzimy pastorał - symbol biskupiej władzy. W pierścieniu, utworzonym przez dwa gładkie współśrodkowe koła, biegnie łaciński napis: "+ SIGILLVM BURGENSIUM : D : NIZA" ("Sigillum burgensium de Niza" co w tłumaczeniu znaczy: Pieczęć mieszczan Nysy). |
|
1290 pieczęć miejska Na pieczęci widzimy otwartą bramę miejską z pięcioma oknami. W otoku pieczęci umieszczono łaciński napis: "+ SIGILLVM BVRIENSIUM DE NIZA" (co w tłumaczeniu znaczy: Pieczęć mieszczan Nysy). |
|
W XIV wieku następuje diametralna zmiana nyskiego herbu. Pojawia się na nim motyw św. Jana Chrzciciela, patrona biskupstwa wrocławskiego. Pod koniec wieku pojawiają się na herbie pierwsze lilie. |
|
1306 pieczęć miejska Na pieczęci miejskiej przedstawiona jest postać św. Jana Chrzciciela, który w lewej ręce trzyma Baranka Bożego. Stoi on przed strzelistą, gotycką świątynią (katedrą?). W tle widoczna jest postać biskupa (w mitrze i z pastorałem). W otoku biegnie napis: "+ S : CIVIVM : DE : NYZA : FIDELIVM : ECCLESIE"; w pełnym brzmieniu powinien być następujący: Sigillum civium Nyza fidelium ecclesie i znaczy: Pieczęć miasta Nyza wiernego Kościołowi (fidelium - wierzących; ecclesie - kościół). |
|
1367 pieczęć ławnicza i radziecka Na pieczęci u stóp św. Jana Chrzciciela pojawiają się lilie (na razie jako dodatek, po jednej lilii z każdej strony świętego). W otoku biegnie napis: "+ S : CONSULUM ET DE SCABINORUM DE NYSA"; w pełnym brzmieniu powinien być następujący: "Sigillum consulum et scabinorum de Nysa" i znaczy: Pieczęć rajców i ławników Nysy. |
|
Pieczęć sekretna z XV wieku Od roku 1406 do końca XV wieku lilie te zgrupowane są na tarczy stojącej u stóp św. Jana Chrzciciela, a od 1508 r lilie te podzielono na dwie tarczki, po trzy na każdej ? ustawionych u nóg tego patrona miasta. |
Lilie są w heraldyce bardzo popularnym motywem. Są one symbolem niewinności.
Po przejściu Nysy pod władze pruską usunięto św. Jana z herbu Nysy, a pozostawiono tylko jedną tarczę z sześcioma liliami. W XIX wieku funkcjonowały równolegle dwie wersje herbu Nysy.
Ustawa kompetencyjna (o samorządzie terytorialnym) od 1 stycznia 1995 r. w zasadzie zabrania gminom używania herbu państwowego, a ściślej wizerunku Orła Białego. Gminy powinny więc usunąć z wszelkich pieczęci wizerunek orła i dać w to miejsce inne wyobrażenie napieczętne. Najlepiej, aby był to herb danego miasta, bądź gminy.
Obecny herb Nysy przedstawia sześć srebrnych lilii na czerwonym polu . Został on oficjalnie zatwierdzony przez Radę Miejską 26 stycznia 1991r. - czytaj więcej ...Zaznaczony element
Mimo uchwały Rady Miejskiej spory heraldyków do dzisiaj nie ustały. Nysa równolegle posiada dwa herby praktycznie współistniejące i używane przemiennie.
Obydwie wersje herbu pokazane są w górnej części ekrany (na tle panoramy miasta).
Chciałbym przedstawić tutaj dwa piękne, dobrze zachowane, herby miasta.
Przy ul. Brackiej usytuowana jest barokowa fontanna Trytona (powstała w latach 1700-01). Czasza fontanny (wielka muszla) wsparta jest na ogonach czterech delfinów. Między nimi artysta umieścił kartusz z herbem Nysy pod którym znajduje się rok jego powstania - 1701r.). Nysanie byli dumni z fontanny i dlatego też wzorem Rzymian nad herbem miasta wyryć kazali inskrypcję S.P.Q.N. ("Senatus Populusque Nissiensis" co tłumaczymy jako "senat i lud nyski").
Stary herb Nysy wykonany z kolorowej, wypalanej ceramiki, został umieszczony nad głównym wejściem do szpitala miejskiego (poniżej okien kaplicy szpitalnej) wybudowanego w 1909r. Na niebieskim tle przedstawiona jest postać św. Jana Chrzciciela trzymającego w lewej ręce Biblię,
na której leży Baranek Boży. U stóp świętego umieszczone są dwie czerwone tarcze herbowe z sześcioma liliami każda.